به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»در اهواز، شهر دارالمؤمنین شوشتر همواره مهد بزرگان و مفاخر علمی مذهب تشیع بوده که هرکدام به‌نوبه خود نادرة دوران بودند. مردم ما نام علمای بزرگواری همچون شیخ مفید، شیخ صدوق، علامه حلی(ره) را بسیار شنیده‌اند، چه‌بسا عده‌ای در حسرت این باشند که چرا در عصر آن مردان الهی نبودند تا محضرشان را درک کنند. اما غافل از اینکه در دوران مادرة، نادره‌ای همچون علامه محقق، حضرت آیت‌الله‌العظمی حاج شیخ شوشتری(ره) را داشتیم ولی عرض ارادت ما به ساحت آن فقیه صمدانی فقط به نصب تصاویر ایشان در منازل و مغازه‌ها و اماکن مقدس استان خوزستان خلاصه می‌شود.
اطلاعات مردم خوزستان در خصوص علامه شیخ شوشتری(ره) صرفاً خلاصه می‌شود در آشنایی با چهره ایشان! اما از عظمت علمی و معنوی آن مرحوم اطلاع چندانی نداشته و نهایتاً به چند کرامت از حضرت علامه حاج شیخ (ره) بسنده کرده‌اند.
به همین دلیل برآن شدیم تا در این فرصت اندک به شمه‌ای از خصوصیات آن رجایی عظیم معاصر اشاره‌کنیم که در ذیل می‌آید...
علامه محقق حاج شیخ محمدتقی شیخ شوشتری(ره) در سال «۱۳۲۰هـ ق» در نجف اشرف متولد شدند. نسب ایشان با دو واسطه به مرحوم آیت‌الله‌العظمی حاج شیخ جعفر شوشتری(ره)، مؤلف کتاب بی‌نظیر خصائص الحسینیه می‌رسد.
والد معظم ایشان مرحوم آیت‌الله حاج شیخ محمدکاظم شوشتری(ره) از علمای مبارز و استکبارستیز بوده و رضاشاه از آن فقیه مجاهد واهمه داشت و به خاطر همین دلواپسی، مرحوم شیخ محمدکاظم شوشتری(ره) دائماً از سوی رژیم پهلوی تبعید می‌شد. جّد ایشان مرحوم آیت‌الله حاج شیخ محمدعلی شوشتری(ره) از فقهای مشهور و محبوب عصر خویش می‌باشد که دارای نفوذ اجتماعی و مقبولیت عمومی بوده است.
خاندان مرحوم علامه حاج شیخ(ره) همه از مرّوجین مذهب جعفری و از علمای بزرگوار بودند و از هرکدام یک کراماتی نقل‌شده که بیان آنها در این نوشته مختصر نمی‌گنجد.
* توجه بیش‌ازپیش شیخ شوشتری به مطالعه و نگارش
حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمدتقی شوشتری(ره) به لحاظ علمی در اوج بوده اما همچنان مجهول القدر است. آنچه آن عالم ربانی در ذهن خود داشت بیش از آن تألیفاتی است که در حال حاضر به‌جامعه علمی جهان اسلام عرضه شده است.
علامه(ره) در وقت خود با هیچ‌کسی تعارف نداشت و آن‌چنان مشاغل علمی و تألیفاتی این بزرگوار، زیاد و گسترده بود که عاقبت آن مرحوم با کمبود وقت مواجه شده و مطالبی همچون تفسیر قرآن، مقتل مستند امام حسین(علیه‌السلام) معجزات ائمه اطهار(علیهم‌السلام) از لسان مبارک معصومین و مسائل مربوط به مهدویت که در ذهن ایشان بود نانوشته ماند.
آن فقیه پارسا در سال ۱۳۶۴ در مصاحبه‌ای که با مجله کیهان فرهنگی داشتند در مورد شدت مشغله علمی خود و استفاده از وقتشان، می‌گوید: «اگر ۲۴ ساعت شبانه‌روز را هم کار کنم، برای کارهایی که در نظر دارم کفایت نمی‌کند.»
ایشان چنان به مطالعه و تألیف مشتاق بود که هیچ‌چیز به‌جز فعالیت علمی بر ایشان اهمیت نداشت و در این راه هم از کمترین وقت خویش استفاده می‌کرد تا جایی که ایشان بخش متاجر کتاب لمعه که از کتب درسی طلاب علوم دینی در حوزه‌های علمیه است را همراه خود به مکه برده بود و پس از فارغ شدن از مناسک حج مشغول به نوشتن شرح کتاب مذکور شد که پس از مهروموم‌ها این کتاب تبدیل به کتابی جامع با شرحی علمی در یازده جلد بنام «النجعه فی شرح اللمعه» شد. کتابی بی‌بدیل در زمینه فقه که برای استفاده طلاب و اساتید حوزه‌های علمیه بسیار کاربردی است.
شوق علامه محقق شیخ شوشتری(ره) به مطالعه آن‌قدر زیاد بود که فرمودند: «من همیشه با کتاب خواب می‌رفتم و با کتاب بیدار می‌شدم. حتی می‌رفتم داخل یک اتاقی، و در را می‌بستم که کسی نیاید، مطالعه کنم.»
* کرامات و فضائل علمی شیخ شوشتری از زبان علمای بزرگ جهان اسلام
آیت‌الله حاج سید محمد موسوی جزایری(ره) در مورد شیخ شوشتری(ره) و قاموس الرجال ایشان می‌گوید: «شیخ محمدتقی همچون پیغمبری است که معجزه‌اش قاموس الرجال است.»
آیت‌الله‌العظمی حاج سید موسی شبیری زنجانی از مراجع تقلید هم مرحوم علامه شیخ شوشتری(ره) و قاموس الرجال ایشان را جزء حسنات دهر می‌داند.
آیت‌الله‌العظمی سبحانی در مصاحبه با مجله کیهان فرهنگی پیرامون قاموس الرجال می‌گوید: «علامه شیخ(ره) با این کتاب به رکود و افسردگی که در علم رجال بود پایان بخشیده و راه را برای آیندگان باز نموده است.»
آقای محمدباقر محب از شعرای بزرگوار شهر دارالمؤمنین شوشتر که از ارادتمندان مرحوم علامه حاج شیخ(ره) می‌باشند شعری پیرامون شخصیت آن عالم عامل و کتاب قاموس الرجال ایشان سروده‌اند که ما چند بیت از آن را در این بخش از شرح‌حال شوشتری (ره) تقدیم محضر مخاطبین محترم می‌نماییم:
کوهی ز علم ذات الهی به شوشتر است کز او میسر معرفت حق مـنور اسـت
آئـین حـق گرفتـه از جلوه‌ای دگـر این بحر معرفت نوه شیخ جعـفر است
قـامـوس او زبـانـزد اربـاب مـعـرفـت در گنجه علوم درخشنده گوهر است
مقام علمی علامه شیخ(ره) در حدی بود که امام خمینی (ره) به نظرات ایشان عنایت خاصی داشتند که در این راستا، آیت‌الله موسوی جزایری، نماینده ولی‌فقیه در استان خوزستان و امام‌جمعه اهواز فرمودند: «مرحوم امام امت عنایت خاص به مرحوم شیخ داشتند و در بعضی موارد به یاد دارم، اشخاصی که از حاج شیخ تأییدی می‌گرفتند و ایشان مراتب علمی آنان را تصدیق می‌کردند و به استحقاق آنها شهادت می‌دادند به‌محض اینکه گواهی به دست امام می‌رسید می‌فرمودند که کفایت می‌کند و مطلب از نظر ما ثابت است».
این تمجیدات نشان از عظمت والای علمی و زمان‌شناسی و اولویت‌سنجی مرحوم علامه شیخ(ره) در خلق آثار گرانسنگ در زمینه‌های مختلف می‌باشد.
*نگاهی به تألیفات و آثار ارزشمند علامه
از دیگر تألیفات نادر آن محقق والامقام کتاب «قضاوت‌های حضرت علی(علیه‌السلام)» است که مرحوم علامه امینی (ره) صاحب کتاب نفیس «الغدیر» نزدیکان خود را سفارش به خواندن این کتاب می‌کرد و علامه سید محمدصادق بحر العلوم(ره) که کتابشناسی بی‌نظیر بود در کتاب «دلیل القضاء الشرعی» از کتاب «قضاوت‌های حضرت علی(علیه‌السلام)» تمجید کرده و می‌گوید: «مطالعه این کتاب از تو فوت نشود چون کتاب بسیار پر برکتی است.»
مرحوم علامه شیخ (ره) تألیف ارزشمند دیگری به نام «بهج الصباغه فی شرح نهج‌البلاغه» دارد. این کتاب ترجمه به همراه شرح موضوعی نهج‌البلاغه است.
مقام معظم رهبری(دام ظله العالی) در دیداری که با مرحوم آیت‌الله سید محمدحسن مرعشی شوشتری(ره) داشتند، فرمودند: «من در مورد مسئله ولایت اهل‌بیت(علیه‌السلام) خیلی تحقیق کرده‌ام و خیال می‌کردم در این باره متخصص هستم و چیزی نمانده که آن را ندیده باشم تا اینکه بهج الصباغه علامه شوشتری را دیدم و فهمیدم که مطالبی هست که ما از آنها آگاهی نداریم.
این مطالب هرچند پراکنده هستند ولی با مختصر تأملی معلوم می‌شود به هم مربوط هستند و این کتاب کنار من است و از آن مطالعه می‌کنم.»
کتب گرانسنگ دیگری همچون «گنجینه رؤیا» با موضوع خواب دیدن و خواب‌گزاری، «اخبار الدخیله» در مورد اخبار و احادیث تحریف‌شده و ساختگی در ۴ مجلد، حواشی مصحف پیرامون قرآن و تفاسیر شیعه، البدائع مجموعه‌ای از شگفتی‌ها و نکته‌های ظریف و لطیف در مسائل مختلف و ده‌ها تألیف دیگر نشان از جامعیت علمی و پویایی مشرب تحقیقی ستاره درخشان شوشتر حضرت آیت الحق حاج شیخ محمدتقی شیخ شوشتری(ره) است.
*سیری در زندگی عارفانه علامه شوشتری
مرحوم علامه شیخ(ره) نه‌تنها به لحاظ علمی کوهی از حکمت بود بلکه پیر عارف دنیای اسلام بود. آن مرحوم آن‌چنان به عبادت و خلوت با معبود خود عشق می‌ورزید که وقتی مشغول عبادت می‌شد گویی در عالم هیچ‌کسی را غیر از خدای متعال نمی‌شناسد.
آن عالم ربانی در رستگاری و عبادت‌های خود گوی سبقت را از دیگران ربوده بود. نمازهای یومیه را به جماعت اقامه می‌کردند و در ایامی که روزگار نقاهت و کهولت را سپری می‌کردند و نمی‌توانستند به مسجد بروند بیشتر وقت خود را صرف تلاوت قرآن می‌کردند.
تهجدهای نیمه‌شب مرحوم علامه(ره) تا آخر عمر مبارکشان ترک نمی‌شد و در ایامی که توان مسجد رفتن داشتند پس از اقامه فریضه صبح تا طلوع آفتاب در محراب مسجد، قرآن و دعا می‌خواندند.
آن فقیه عالی‌قدر از محبوبیت و مقبولیت عمومی والایی برخوردار بوده و هنوز شاهد هستیم پس از ارتحال آن عالم عامل نام مبارک و ذکر کرامات ایشان دراز لسان مردم شنیده می‌شود و این شدت علاقه به خاطر آن است که خداوند متعال در قرآن راه محبوب شدن را به همگان نشان داده است و علامه شیخ(ره) به خاطر عمل به دستور الهی بین مردم محبوب شد.
خداوند در آیه ۹۶ سوره مریم «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا» می‌فرمایند؛ «کسانی که ایمان آورده و عمل صالح انجام می‌دهند، خداوند آنها را در بین مردم عزیز کرده و محبت آنها را در دل‌های مردم قرار می‌دهد.» و در روایات داریم اگر کسی رابطه‌ی خود و خدایش را درست کند، خداوند نیز رابطه‌ی این شخص را با مردم درست می‌کند و می‌بینیم این موهبت الهی در حق مرحوم شیخ شوشتری (ره) تمام شده است.
ایشان با حسن خلق با مردم رفتار می‌کرد بطوریکه اکثر مردم از آن بزرگوار دعوت می‌کردند تا منازلشان به قدوم حضرت علامه(ره) منّور گردد و چون ایشان عالم بی‌تکلفی بود مردم هم در نهایت احترام با ایشان راحت بودند، با همان پذیرایی و غذای ساده‌ای که داشتند از آن مرحوم پذیرایی می‌کردند.
شدت اعتقاد و علاقه‌ی مردم شوشتر به مرحوم علامه(ره) در حدّی بود که بیشتر عقدهای ازدواج جهت تیمن و تبرک توسط ایشان صورت می‌گرفت. کلام آن عالم وارسته نفوذ خاصی داشت بطوریکه منبر ایشان در ۱۳ شب اول ماه محرم و شب‌های ماه مبارک رمضان مشتاقان زیادی داشت و مواعظ آن مرحوم راه گشای طالبان حقیقت بود.
* آب در کوزه و ما تشنه‌لبان می‌گردیم، یار در خانه و ما گرد جهان می‌گردیم!
آری! علامه محقق حاج شیخ محمدتقی شیخ شوشتری(ره) عالمی مشهور است، همه نام ایشان را شنیده‌اند و تصاویر مبار آن عالم عامل زینت‌بخش هر کوی و برزن است، اما چقدر نسبت به ایشان معرفت داریم!؟ به چه میزان آثار آن دانشمند فرزانه را مطالعه کرده‌ایم!؟
آن علامه‌ی عارف اختر تابناک در آسمان فقاهت، علم، تقوی، زهد، حکمت و عرفان در ۲۹ اردیبهشت سال ۱۳۷۳ هـ .ش غروب کرد. سخنوری که طنین نصایح پدرانه و گهربارش بر عرشه‌ی منبر، هادی مردم حقیقت‌جو در مسیر بندگی خالصانه‌ی خداوند بود.
افسوس که شمع وجود ظاهری‌اش خاموش شد ولی خاموشی که از هر نوری روشن‌تر بود؛ زیرا آثار آن فقیه عالی‌قدر و آن حکیم نامی گویای تفکر آن بزرگوار بود. و افسوس بیشتر ما برای این است که چرا هنوز ایشان را نشناختیم و به نصب تصویرش در منازل و مساجد و دیگر اماکن مذهبی بسنده کرده‌ایم!؟ صد افسوس و افغآن‌که چرا تا در قید حیات بود قدرش را ندانستیم و به اقامه‌ی نمازهای یومیه و یا پرسش یک مسئله شرعی بسنده کردیم!؟
در حق ایشان باید گفت: «مرحوم علامه حاج شیخ(ره) عالمی مشهور به لحاظ سیمای ظاهری و دانشمند ناشناخته به لحاظ ایده، تفکر، سیره‌ی زندگی و سلوک معنوی است».
در عصری که غرب الگوهای ناشایستی به‌جامعه اسلامی معرفی کرده است تا آحاد مردم خصوصاً نسل جوان را منحرف کند. پس از پیامبر و عترت(علیهم‌السلام) بهترین الگو برای جامعه‌ی ما علمای وارسته‌ای همچون علامه محقق حاج شیخ محمدتقی شیخ شوشتری(ره) هستند که باید به نسل جوان و سایر مردم معرفی شوند.
از خداوند متعال می‌خواهیم روح مطهر جلوه‌ی فضل و فضیلت مرحوم علامه شوشتری(ره) را با ائمه اطهار(علیهم‌السلام) که عمری خدمتگزار آستان ملک پاسبان آل الله بوده است محشور بگرداند.
نصایح اخلاقی حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمدتقی شیخ شوشتری(ره)
*بی‌وفایی دنیا
دنیا نه با خوبان و نه با بدان، با هیچ‌کس وفایی ندارد. وقتی سر مصعب «والی کوفه که توسط حجاج بن یوسف کشته شد» را جلو عبدالملک گذاشتند شخصی در آن مجلس برخاست گفت: برای چند سال چهار سر را جلوی چهار نفر دیدم:
سال اول: سر حسین(علیه‌السلام) را جلوی عبیدالله
سال دوم: سر عبیدالله را جلوی مختار
سال سوم: سرمختار را جلوی مصعب
و امسال سر مصب را جلوی تو
«مواعظ علامه شیخ شوشتری ج ۱»
* حضرت اباعبدالله الحسین(علیه‌السلام) وسیله النجاه
ای کسی که این سفره‌های دور و دراز را در پیش داری و هیچ‌چیز برای آنها تهیه ندیده‌ای و یک‌دفعه بی‌اختیار تو را خواند برد، بیا متوسل بشو به کسی که در این عالم دشمنانش او را مجبور به سفرهای بسیار نمودند، آن‌کس سیدالشهدا و مظلوم کربلا است. اگر حقیقتاً به او متوسل شدی وسیله النجاه است البته رستگار خواهی شد.
«مواعظ علامه شیخ شوشتری ج ۱»
* ریا در عبادت موجب حبط عمل می‌شود
اگر عبادتی را در خفا برای خدا به‌جا آوردی آن‌وقت به یک نفر گفتی که من این عبادت را به‌جا آورده‌ام ثواب آن کم می‌شود و از درجه ثواب پنهان به درجه ثواب آشکار می‌رسد و اگر دو نفر را گفتی به‌منزله ریا می‌شود و هیچ اجری ندارد پس مؤمن البته خوش ندارد که بگوید عبادت خود را، و مردم بشنوند طاعت او را، و همچنین مؤمن به عبادات خود عُجب نمی‌ورزد و به مردم رفعت پیدا نمی‌نماید . کسی که چنین باشد عبادت او حبط و «هباء منشورا» خواهد بود.
«مواعظ علامه شیخ شوشتری ج ۱»
* مؤمنین با یکدیگر برادر هستند
مؤمنین را خدا به‌منزله برادر قرار داده، باید رفتار آنها با همدیگر به‌منزله رفتار دو برادر باشد، ولی ابناء(فرزندان) این عصر، گذشته از آنکه با برادر دینی خیرخواهی ندارند برای نسبی نیز خیرخواه نیست. دیانت که رفته! کاُنَّه حمّیت هم رفته! سوءنیت نسبت به یکدیگر آثار بسیاری بدی دارد.
«مواعظ علامه شیخ شوشتری ج ۱»
* جلوه گری زن، نشان‌دهنده بی‌غیرتی مرد!
خداوند قرار داده زن در خانه مستور باشد، کسی را نبیند و کسی او را نبیند، حتی در غرفه نشیمن نکند، کسانی که جلوه می‌دهند زن‌های خود را هر جا می‌خواهند بروند (و) بیایند، هر که را می‌خواهند ببینند و هر چه را می‌خواهند بپوشند، یک رگ غیرتی ندارند، گویا می‌گویند مردمان پیش سفید بودند که اگر از زنی خیانتی می‌دیدند او را به قتل می‌رساندند. با این کارها چیزی از او کم نمی‌شود، چه ضرر دارد، حال که چنین است کسی از او تمتعی ببرد؟ وای بر این انسانیت که نه غیرت است و نه دیانت!
«مواعظ علامه شیخ شوشتری ج ۱»
* تأثیر اعمال شیعیان در دنیا
اگر آن قسمی که پیشوایان دین و ائمه طاهرین(علیهم‌السلام) دستور داده رفتار می‌کردیم یک نفر غیر مسلم بلکه غیر شیعه پیدا نمی‌شد.
«مواعظ علامه شیخ شوشتری ج ۱»
* هر کس خدا ندارد هیچ ندارد...
انسان باید همیشه خدا را در نظر داشته باشد. اگر انسان خدا را داشت دیگر احتیاج به هیچ‌کس ندارد و اگر خدا را نداشت بر فرض تمام دنیا را هم داشته باشد، از اول دنیا تا آخر دنیا هم سلطنت داشته باشد، وقتی‌که گذشت مثل اینکه نبوده و معلوم است اگر خدا را نداشت، اهل هلاکت است. و یا لیتنی کنت ترابا خواهد گفت. شاه با همه دنیا ساخته بود، تنها با خدا نساخته بود.
«کیهان فرهنگی، سال۲، شماره۱، صفحه ۹»
* حسن خلق مؤمن نعمت بزرگ الهی
خداوند مؤمن را مانند بهشت از آب شیرین خوشگوار خلق کرده، باید خنده‌رو باشد و اهل مصیبت را مانند آتش دوزخ از آب تلخ و شور خلقت کرده، ترش‌رو شدند.
«جلوه فضل و فضیلت- فصل پنجم»
* تهیه کردن توشه برای سفر آخرت
تو را در این عالم آورده‌اند تا برای آخرت تهیه ببینی و برای خود چیزی بفرستی نه آنکه جمع کنی و در عقب خود بگذری...
«جلوه فضل و فضیلت- فصل پنجم»
* زمان مرگ چگونه باشیم!؟
وقتی‌که به این عالم آمده‌ای خودت گریان و کسانت خندان بودند، سعی کن در وقت رفتن برعکس باشی.
«جلوه فضل و فضیلت- فصل پنجم»
* اثر استغفار
دوای ذنوب، استغفار و جلای قلوب، استغفار، دفع هموم و غموم استغفار، نجات از هر ضیقی به استغفار، نزول باران رحمت و هرگونه نعمت به استغفار، دفع عذاب و نقمت به استغفار، اگر استغفار شرایطش جمع نباشد هیچ اثری ندارد، حتی اگر مستغفر برای تو، پیغمبر باشد؛ چراکه «إن تَستَغفِر لَهُم سبعینَ مَره فَلَن یَغفِر الله لَهُم»
«مواعظ علامه شیخ شوشتری ج ۱»
* اثر مال حرام...
چند قِران حرام تو را به‌جایی نمی‌رساند ولی وِرز و بال اند و عذاب سرمد را برایت بگذارد.
«مواعظ علامه شیخ شوشتری ج ۱»
* مرگ را باور کن
هرقدر و هر آنچه به تو می‌گویند: مردنی هستی، مرگ سکراتی دارد، قیامت هست، حساب‌وکتاب دارد، بعثی هست، ثواب و عقاب دارد، بهشت و دوزخی هست که آن دارای نعمت‌های گوناگون و این ادعای عقوبت‌های سخت بی‌پایان، هیچ باور نمی‌کنی و گویا این‌ها را بازیچه می‌پنداری! در دلت می گوئی: این سیّد و ملاّها گفتن این کلمات را رسم خود کرده‌اند، و زدن این حرفها از قدیم از آنها متداول و متعارف شده...!
«مواعظ علامه شیخ شوشتری ج ۲»
* اثر صلوات
صلوات ، کفاره سیئات است. چه موجب سنگینی حسنات است، چنانکه در روایات است.
«مواعظ علامه شیخ شوشتری ج ۲»
*کلام آخر...
علامه محقق آیت‌الله‌العظمی حاج شیخ محمدتقی شیخ شوشتری(ره) در پایان منابر خود فرمایشات اخلاقی خویش را متبرک به نام مقدس مظلوم کربلا حضرت اباعبدالله الحسین(علیه‌السلام) می نمودند و ذکر مصیبت آن حضرت را انجام می‌دادند و در پایان به جهت اینکه در ماه محرم قرار داریم و حضرت علامه(ره) علاقه‌مند ذکر مصیبت امام حسین(علیه‌السلام) بودند و به جهت تبرک نصایح علامه حاج شیخ (ره) و شادی روح ایشان و روح مطهر و ملکوتی امام راحل(ره) و شهید سعید سردار رشید اسلام، نوه شیخ شوشتری، شهید مسعود شیخ(ره) و ارواح شهدای 8 سال دفاع مقدس و همچنین شهدای مدافع حرم و حریم اهل‌بیت(علیم السلام) در عراق و سوریه ذکر مصیبتی را که مرحوم علامه حاج شیخ(ره) در یکی از منابر خود داشتند را آورده و ثواب آن را به روح همه ارادتمندان به حضرت سیدالشهدا(علیه‌السلام) که اسیر خاک هستند و به هدایای معنوی ما محتاج هستند تقدیم می نمائیم.
مرحوم علامه شیخ جعفر شوشتری(ره) فرمودند:
باقی مردم اگر بر آنها ظلم بشود یک قسم از ظلم یا ده قسم، اما آن مظلوم را هیچ قسم درباره‌اش فروگذار نکردند: بعضی را از وطن آواره می‌کنند، بعضی را در نهری حبس می‌کنند. آن حضرت را هم از وطن اخراج کردند، هم در کربلا نگاه داشتند و محاصره کردند، آن‌طور که حّر گفت هر چه فرمود: مردانم را بگذارید یا زنها... مردم نگذاشتند. بعضی را می‌کشند یا به زخم زدن یا به سّم دادن یا سر بریدن و یا تشنه گذاشتن تا جان بدهد.
آن مظلوم همه این‌ها را داشت نهایت دشمنی مردم این است که دشمن را بکشند دیگر کار به بدنش ندارند، اما عبیدالله نوشت به عمرابن سعد که من عهد کرده‌ام اسب بر بدن حسین برانم! بعضی را خانه ایشان را آتش می‌زنند، بعضی را اسباب آنها را غارت می‌کنند! اما آن مظلوم هم خیمه‌هایش را آتش زدند، هم اثاثش را غارت کردند، هم خود و یارانش را کشتند، هم اهل حرمش را اسیر کردند.
«مواعظ علامه شیخ شوشتری ج ۲، صفحه ۳۰۶»
انتهای خبر
نظر شما